Grad Ohrid i istoimeno jezero pravi su biseri Severne Makedonije. Ljubazni domaćini, prelepi kulturno-istorijski spomenici, odličan noćni provod i pristupačne cene dovode turiste iz regiona, a i šire, u Ohrid. Zovu ga grad kulture, istorije i ljubavi, jer šetnja kroz Ohrid predstavlja pravu šetnju kroz vekove. Ime je dobio zahvaljujući svom položaju iznad jezera – “vo hrid” što znači “na litici”. Neverovatni vidikovci sa kojih se pruža pogled na jezero su zaštitni znak grada. Puni restorani, kafići i klubovi, šopovi i plaže koji vrve od turista neodoljivo će vas podsetiti na primorsku atmosferu. Ohrid je od Beograda udaljen oko 610 km, od Niša samo 390 km, a sigurno još mnogi od vas nisu imali prilike da ga upoznaju. Možda je vreme da to promenite posebno ako obožavate egzotična vikend putovanja!
Istorija grada Ohrida i Ohridskog jezera
Grad Ohrid razvio se na obali istoimenog jezera, jednog od najvećih prirodnih jezera u Evropi. Jezero je dom mnogih biljnih i životinjskih vrsta, od koji su neke i endemske – ohridska pastrmka i ohridski sunđer. Najveća dubina je 290 metara, a ukupna površina na kojoj se prostire obuhvata 358 kvadratnih kilometara. Okružuju ga planine Galičica na istoku, Mokra planina i Jablanica sa zapadne strane.
Obala jezera je u kontinuitetu naseljena vekovima. Prema istorijskim podacima, u 3. veku pre nove ere na ovom mestu je postojalo grčko naselje Lihnidos. Nakon Helena, Ohrid pada u ruke Rimljana. U 5. veku nastaje Ohridska arhiepiskopija, a grad postaje centar hrišćanstva. Misiju Ćirila i Metodija u 9. veku nastavili su njihovi učenici, Kliment i Naum. Ova braća su rođena u Ohridu i njihov kult se slavi i danas. Krajem 9. i početkom 10. veka Ohrid postaje prestonica Samuilovog carstva. Svedok ovog vremena je Samuilova tvrđava koja se nalazi na najvišoj tački Ohrida i sa koje se pruža spektakularan pogled na jezero. Zanimljiv je podatak da je u Ohridu postojalo 365 crkava, po jedna za svaki dan u godini. Nakon turske vladavine, broj im se značajno smanjio, ali one koje vidite danas potpuno će vas vratiti u neka slavna vremena.
Iako se smatralo da su od građevina iz helenističkog perioda ostali samo fragmenti, 1935. godine prvi put su otkriveni ostaci antičkog amfiteatra, građenog oko 200. godine pre Hristovog rođenja. Iskopavanja su nastavljena početkom šezdesetih, a ceo amfiteatar konačno je otkriven 2001. godine. Danas antički teatar predstavlja jednu od najvećih atrakcija Ohrida, ali i cele Severne Makedonije.
Posebnu pažnju prilikom posete Ohridu okupiraće vam ohridski biseri. Oni ne nastaju iz školjke, već pomoću čudesne emulzije čiji je glavni sastojak krljušt ribe plašice koja živi u Ohridskom jezeru. Možete posetiti radionice i prodavnice porodica Filevi ili Talevi, koji svoj porodični biznis razvijaju decenijama i koji generacijama prenose tajnu o izradi nestvarnih bisera.
Zahvaljujući prirodnim karakteristikama jezera i kulturno-istorijskom značaju grada Ohrida, od 1980. godine oni se nalaze na listi Uneskove svetske kulturne baštine.
Ohrid – najveće znamenitosti
Ako ste imali priliku da obiđete najlepša jezera u Srbiji, možete produžiti malo dalje, do Serverne Makedonije i Ohridskog jezera. Osim odmora, kupanja i isprobavanja lokalnih specijaliteta, prilikom posete makedonskom biseru uživaćete u njegovom kulturno-istorijskom nasleđu. Ceo stari deo grada Ohrida, nazvan jednostavno Varoš, sam po sebi predstavlja jedan jedinstven spomenik kulture. Izdvojili smo nekoliko atrakcija koje ne smete propustiti u ovom gradu i na obali jezera.
Samuilova tvrđava
Samuilova tvrđava kao svedok vremena njegovog carstva, smeštena je na najvišoj tački iznad grada. Gotovo čitav pojas starog grada okružen je njenim zidinama. Duge su oko 3 km, a široke do 15 metara. Kada je car Samuilo svoju prestonicu iz Prespe preselio u Ohrid, ovaj grad postaje jedan od najznačajniji na Balkanskom poluostrvu. Danas turisti mogu da uživaju u pogledu na grad i jezero, posete 18 kula i 4 kapije i čuju zanimljive priče od lokalnih vodiča.
Antički teatar
U blizini Gornje kapije i ulaza u Samuilovu tvrđavu nalazi se amfiteatar otkriven 2001. godine. Veruje se da je izgrađen krajem 3. i početkom 2. veka pre nove ere. Mogao je da primi oko 5.000 gledalaca. Prikaz Dionisa u pratnji Muza pronađen na ovom mestu čuva se u Istorijskom muzeju u Ohridu. U vreme vladavine Rimljana ovde su se odigravale i gladijatorske borbe, a veruje se da je bio i mesto pogubljenja hrišćana. Osim ovog antičkog pozorišta, veruje se da je ugradu postojalo još paganskih spomenika. Međutim, dolaskom Svetog Erazma Antiohijskog, velikog misionara koji je oko 25.000 ljudi preobratio u hrišćanstvo, lokalno stanovništo je uništilo „sećanja“ na prethodnu veru. Danas se na ovom mestu održavaju koncerti i tu su nastupale velike domaće i strane muzičke zvezde.
Crkva Svetog Jovana Bogoslova – Crkva Sveti Jovan Kaneo
Iako mala, ova crkva izgrađena na steni u selu Kaneo predstavlja jednu od najvećih atrakcija Ohrida. Datira iz 13. veka i na njoj je karakterističan miks vizantijskog i jermenskog arhitektonskog stila. Među freskama se ističe freska sa likom Svetog Klementa Ohridskog u pratnji Svetog Erazma Lihnidskog.
Manastir Svetog Pantelejmona ili crkva Svetog Klimenta
Već pomenuti Sveti Klement Ohridski ima svoj manastir na Plaošniku, uzvišenju odakle se pruža još jedan neverovatan pogled na Ohridsko jezero. Ovaj manastir jedan je od najstarijih spomenika slovenske kulture u svetu. Postoji verovanje da je manastir podignut na temeljima starog hrama i da je Sveti Klement upravo na ovom mestu želeo da opismeni svoje učenike. Podučavao ih je ćiriličnom pismu, pa neki istoričari konstatuju da je manastir prvi obrazovni centar i prvi univerzitet Slovena.
Kuća porodice Robev
Osim što predstavlja jednu od najlepših kuća Ohrida, Kuća Robeovih je pravi primer arhitekture Starog grada. U njoj se nalazi radionica za izradu papira, jedna od poslednjih tog tipa u svetu.
Crkva Svete Sofije
Smeštena u centru Starog grada, crkva Svete Sofije predstvalja jedan od najlepših primera vizantijske arhitekture i freskoslikarstva. Izgrađena je u 11. veku, a u doba cara Samuila bila je arhiepiskopska crkva.
Manastir Svetog Nauma
Manastir je udaljen oko 30 km od centra grada, a okružen je prelepom prirodom u podnožju Galičice. Izgrađen u 10. veku, u blizini izvorišta Crnog Drima, ovaj manastir zaista spada u red onih mesta koja će vas ostaviti bez reči.
Zaliv kostiju
Kada se uputite do manastira Svetog Nauma, možete posetiti i muzej na vodi, odnosno Zaliv kostiju. Predstavlja rekonstrukciju praistorijskog naselja sa sojenicama, koje je okruženo zidinama rimskog utvrđenja. Ovaj mali praistorijski grad izgrađen iznad vode bio je povezan sa kopnom jako stabilnim mostovima. Današnja rekonstrukcija predstavlja samo deo površine koje je naselje nekada zauzimalo.
Ali-pašina džamija
Sakralni spomenici u Ohridu ne obuhvataju samo hrišćanske već i islamske objekte. Najveća i najpoznatija džamija je Ali-pašina džamija, koju svako treba obići.
Veliki platan
U centru Ohrida videćete platan star nekoliko stotina godina. Prema legendi, posadio ga je Sveti Klement.
Pored krstarenje jezerom, možete izdvojiti vreme za hiking do najvišeg vrha Galičice (Magaro, 2.254 metara nadmorske visine) ili Jablanice (Crni kamen, 2.275 m. n. v.). Na svega pedesetak kilometara od Ohrida nalazi se i Pelister, najstariji nacionalni park na području nekadašnje SFRJ.
Zabava na Ohridskom jezeru
Duž cele obale kod Ohrida ređaju se plaže, marine, parkovi i uređena šetališta, pa je osećaj praktično isti kao u manjim primorskim mestima. Možete se oprobati u jedrenju, veslanju, paraglajdingu. Tokom dana organizuju se dnevne žurke na plažama, a uveče klubovi su prepuni mladih. Muzika koja se pušta je najčešće pop i narodna. Ukoliko dođete na Ohrid u vreme Međunarodnog festivala folklora, uživaćete u izvedbi ansambala iz celog regiona.
Šta probati od makedonskih specijaliteta?
Kada se već odmarate na Ohridskom jezeru, probajte neke od domaćih specijaliteta: jela sa roštilja, pečenje ispod sača, razne vrste sarmica i dolmi, ohridsku pastrmku, autentično makedonsko jelo tavče gravče – pasulj zapečen u glinenoj posudi. Probajte i domaća vina Stobi i Tikveš, osvežavajući napitak sa ukusom kruške – Gazozu i Skopsko pivo. Kada “čekirate” sve ove aktivnosti znaćete da ste svim čulima uživali u čarima Ohrida.
